Бүгінде Beeline – бұл ұялы байланыс операторы ғана емес, сонымен қатар BigData жинау, «заттар интернеті», 5G желілері және мобильді төлемдер сияқты инновациялық өнімдердің генераторы.
Нарықта жиырма жыл: не болды және не бар
1999 жылы Қазақстанда «Верный капитал» инвестициялық тобына кіретін Beeline жаңа байланыс операторы пайда болды. Ол кезде нарықта тек Altel болды. Бәсекелестің пайда болуымен қазақстандықтарда ұялы компанияны таңдау және GSM желілеріне қосылу мүмкіндігі пайда болды.
«Біз 2011 жылдың қаңтарында Қазақстанның барлық облыс орталықтарында 3G желілерін іске қосқан, 4G-ді бірінші болып сынаған және Шымкентте 5G-ді енгізген алғашқы компания болдық. B2B – «Beeline.Бизнес» пакетін бірінші болып іске қостық. Нәтижесінде Beeline қалаларда да, елді мекендерден тыс жерлерде де оңтайлы қамтуға ие болды», – дейді «Верный капитал» компаниялар тобының бас директоры Ерлан Оспанов.
Компания пакеттік ұсыныстарды бірінші болып іске қосты: тек қоңырау тарифтері мен сөйлесу минуттары үшін ақы қолданылған кезде, Beeline нарыққа тарифтік жоспарлар ұсынды. Енді абоненттер белгілі бір дауыстық минуттар мен интернет гигабайттары үшін қанша төлейтінін таңдай алады. Бұл тәжірибені қалған ұялы байланыс операторлары қабылдады.
2016 жылы компания нарықта бірінші болып ұялы қаржы қызметтерін іске қосты. Beeline картасы телефон мен банк картасының біріктірілген балансы бар әлемдегі бесінші карта болды.
Бүгінде Beeline абоненттер саны бойынша көш бастап тұр – 10 млн пайдаланушы. Клиенттер ұялы байланыс операторын қолайлы бағаларға, байланыс сапасына, интернет жылдамдығына және байланысты өнімдердің кең таңдауына байланысты таңдайды:
- Visa төлем карталары;
- үздік мобильді роуминг (әлемнің 80-нен астам елі);
- «Билайн үйде» стационарлық интернеті;
- BeelineTV теледидары;
- баланстан және QR-код арқылы мобильді төлемдер;
- IoT немесе заттар интернеті (әзірге Beeline оны мал шаруашылығында малды бақылау үшін қолданады);
- «ақылды» аудандар (Beeline есептегіштердің көрсеткіштерін жинайды және оларды өңдеу үшін бір орталыққа жібереді).
Компания акционерлері жақын арада барлық ұялы байланыс операторларының абоненттері мобильді интернет арқылы байланыс пайдасына дауыстық байланыстан бас тартатынын түсінеді.
«Біз қазірдің өзінде мессенджерлерде қоңырау шаламыз. Сондықтан желінің өзі осы даму жолымен жүретіні қисынды. Нәтижесінде абоненттер байланысты ауа ретінде қабылдайды. Ол әрдайым және барлық жерде, дұрысы шектеусіз болуы керек. Бұл – оның үстінде біз барлық қызметтеріміздің экожүйесін құратын Beeline базасы. Beeline – бұл жай ғана байланыс операторы емес, пайдалы және қажетті инновациялардың орасан зор әлемі», – дейді Ерлан Оспанов.
Шымкентте желіні жаңғырту және 5G іске қосу
2019 жылдың бірінші жартыжылдығында компания желіні ауқымды жаңғыртуға кірісті. Бұл – байланыс жоқ жерде ақ дақтар қалмас үшін қалаларда жаңа базалық станциялардың құрылысы. Нәтижесінде мұнаралар саны 444-тен 766 бірлікке дейін өсті.
Жабдықты ауыстыру деректерді беру жылдамдығының 4.5 G және 4.9 G деңгейлеріне дейін өсуін қамтамасыз етті, бұл болашақта бүкіл Қазақстан бойынша 5G стандартына жылдам көшуді қамтамасыз етеді.
Ауқымды құрылыс Түркістан облысына да әсер етті. Beeline мобильді интернеті аймақтың 140-тан астам елді мекенінде пайда болды.
«Біз қосымша бөлінген жиіліктерді біріктіру арқылы интернет жылдамдығын арттыра алдық. Модернизацияға ықпал ететін тағы бір фактор – Beeline Kcell-мен желіні бөлісу туралы келісімнен шықты. Бұрын бұл аймақты серіктесіміз басқарған. Енді Beeline Шымкент пен Түркістан облысында желіні өз бетінше салып, қызмет көрсетіп жатқандықтан, біз абоненттеріміздің мүдделеріне сүйене отырып, қамтуды жақсарта аламыз», – деп түсіндіреді «Beeline Қазақстан» техникалық директоры Олег Снищиков.
2019 жылдың соңында Beeline Қазақстанда бірінші болып 5G желісін іске қосты. Пилоттық жоба Шымкентте жүзеге асырылды.
Бұл желіде жұмыс істей алатын гаджеттер әлі жоқ. Бірақ компания Шымкентте бесінші буын желілерінің капиталды қажет ететін құрылысына барды, бұл болашақ екенін түсінді. Бұл – өте жоғары жылдамдықтағы және базалық станциялардың жоғары тығыздығы бар үлкен деректер ағындары – әр 50-100 метр сайын. Интернет жылдамдығы секундына 3 гигабайтқа жетеді. Бұл рекордтық көрсеткіш 5G тестілеу кезінде тіркелді.
«Бизнес цифрландыруды енгізуге дайын. Біздің міндетіміз – бұл мүмкіндікті әр түрлі технологиялық шешімдер арқылы қамтамасыз ету. Олардың негізгісі – 5G дамыту. Біз нарықтың барлық қатысушыларын бірыңғай желі құру үшін бірігуге шақырамыз. Бұл – өте қымбат және ұзақ өтелетін технология. Алайда, дұрыс тәсіл кезінде таяу болашақта ол кең нарыққа қолжетімді болады», – дейді «Beeline Қазақстан» бас атқарушы директоры Евгений Настрадин.
BigData қалай енгізіледі және ол не үшін қажет
Сонымен қатар, Beeline Digital технологиясында BigData сияқты жаңа бағытты дамытады. «Үлкен деректер» – бұл клиенттердің мінез-құлқын болжауға болатын ақпараттың үлкен көлемі:
- абоненттердің кетуі;
- азық-түлік сатып алуға бейімділік;
- алаяқтық әрекеттер жасау ықтималдығы;
- клиенттің қарызды қайтару ықтималдығы;
- орналасқан жеріне байланысты сауда нүктелерінің табыстылығы
«Бұл – негізінен әр түрлі деректерді талдайтын, клиенттің мінез-құлқы мен түпкілікті нәтижесін болжауға болатын айқын емес байланыстар орнататын статистика. Бұл ретте кез келген BigData өнімдері иесіздендірілген мәліметтер негізінде құрылатындығын түсіну маңызды. Яғни, талдауда жеке ақпарат қолданылмайды. Жүйе жалпы статистиканы шығарады, тіпті алгоритмдермен жұмыс істейтін оператор да талдауда кім туралы айтылғанын білмейді», – дейді Ерлан Оспанов.
Бүгінгі таңда Beeline корпоративтік клиенттерге өз тауарлары мен қызметтерін жылжыту үшін «үлкен деректерді» талдауды пайдалануды ұсынады:
- кредиттер мен төлемдер үшін скоринг;
- кредиттер үшін верификация.
Жоспарда – «үлкен деректерді» талдау негізінде қызмет көрсету желісін кеңейту.
Бұдан басқа, Beeline Қазақстандағы алғашқы BigData School іске қосты. Бұл – ақпараттық технологияның жаңа бағыты. «Үлкен деректерді» талдау және олар үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу әзірге қазақстандық жоғары оқу орындарында оқытылмайды.