Жобаны іске асыру ауданы 17,7 га құрайды.
26 қыркүйекте Алматы қоғамдық кеңесі Бас ботаникалық бақты қайта құрудың эскиздік жобасы бойынша ашық қоғамдық тыңдаулар өткізді. Жобаның тұжырымдамалық шешімдерін «Верный капитал» компаниялар тобының бас директоры Ерлан Оспанов ұсынды, деп хабарлайды Zakon.kz.
Талқылауға Бас ботаникалық бақтың («Ботаника және фитоинтродукция институты» РМК) бас директоры Гүлнара Ситпаева, Алматы әкімінің орынбасары Сұлтанбек Макежанов, Болат Өтемұратова Қорының директоры Марат Айтмағамбетов және Алматы Қоғамдық кеңесінің мүшелері Марат Шибутов пен Еран Смайлов қатысты. Эскиздік жоба Қоғамдық кеңес пен жұртшылықтың мақұлдауына ие болды.
Жобаның бастамашысы Бас ботаникалық бақтың қолдауымен Болат Өтемұратов Қоры болды. Қордың құрылтайшысы мегаполисті дамытуға қосқан осындай қайырымдылық үлесі әкімдіктің қолайлы қалалық орта құру жөніндегі күш-жігерін қолдайтынын айтады. Болат Өтемұратов соңғы уақытта Алматының қалай өзгергенін атап өтті. Оның айтуынша, бүгінде бұл – инфрақұрылымды жақсартуға кешенді көзқарастың арқасында жаяу серуендеу мәдениеті жанданатын жайлы қала. Бұл – жақсы жолдар, жаңартылған тротуарлар, велосипед жолдарының кең желісі, автотұрақтар, әдемі қасбеттер және көгалдандырудың жаңа тәсілдері.
«Бұл, әрине, бастамасы ғана. Орталықта ғана емес, шағын аудандарда да Алматы тұрғындары үшін қолайлы қалалық кеңістікті қалыптастыру бойынша осындай жұмыс жалғасады деп сенемін. Өз тарапымыздан біздің қор жұртшылықтың белсенді қатысуымен Бас ботаникалық бақты қала тұрғындары мен қонақтарына сүйікті демалыс орны ретінде қайтару үшін қайта құруды жүргізеді», — деді ол.
Тыңдауда Ерлан Оспанов көрермендерге қайта құрумен қамтылатын қоғамдық аймақтардың эскиздік шешімдерін ұсынды: «Біз қала тұрғындары үйреніп қалған ботаникалық бақтың келбетін сақтау қаншалықты маңызды екенін түсінеміз. Бұл жай ғана «жеңіл» қалалар емес, бұл – біздің тарихымыздың бір бөлігі. Сондықтан біз эскиздік жобаны әзірлеуге Қазақстаннан және басқа елдерден ландшафт дизайнерлері мен сәулетшілерін тарттық. Олар бақтың қазіргі жағдайын және оның әлеуетін зерттеді, ең бастысы, олар ерекше қорғалатын аумақтың мәртебесін ескерді. Біз бақтың жасыл қорын сақтап қана қоймай, кем дегенде мың жаңа ағаш отырғызу арқылы көбейтеміз. Әрине, біз Ботаника және фитоинтродукция институтының ғылыми қызметкерлерімен кеңесіп, жобаны іске асырудың барлық кезеңдерінде жұртшылықты белсенді түрде тартуды жалғастырамыз».
«Бұл жоба — Алматы қаласына біздің қордан және құрылтайшыдан жеке сыйлық. Ол ұзақ мерзімді мақсаттарды іске асыруға бағытталған жүйелі тәсілді ескере отырып іске асырылады. Бұл болашақта бақты дамытудың тұрақты үлгісін қамтамасыз етеді. Жаңа бақ заманауи және қауіпсіз болады. Бірақ ең бастысы — мұнда қайтадан су болады: су құю үшін, суару үшін және дизайнерлік ландшафтық шешімдерге үйлесімді көрініс беру үшін», – дейді Марат Айтмағамбетов.
Жобаны іске асыру ауданы 17,7 га құрайды. Бұған мыналар кіреді: бақтың қоғамдық аймақтарын қайта құру, периметрі бойынша қоршауларды ауыстыру және бейнебақылау орнату, үш партер салу (Солтүстік — Тимирязев көшесінен, Оңтүстік — Әл-Фараби даңғылынан және Батыс — «Атакент» көрме кешені жағынан). Бұл ретте сумен жабдықтауды және суаруды қайта құруды қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды жалпы ауданы 103 га бақтың бүкіл аумағында жүргізу жоспарлануда. Іске асыру мерзімі — 2018 жылғы қазаннан 2019 жылғы желтоқсанға дейін. Болжалды бюджет – 15 миллион долларға дейін.
Осы жылдың 28 маусымында Ботаникалық бақты қайта құру жобасының тұжырымдамасы туралы алғашқы талқылаулар өтті, онда шеберлік жоспары қарастырылып, көпшіліктің ұсыныстары жиналды. Тұжырымдама Қоғамдық кеңес пен қала тұрғындарының мақұлдауына ие болды және 26 қыркүйекте Алматыда ашық қоғамдық тыңдауларда ұсынылатын эскиздік жобаның негізін қалады.
Facebook және Instagram желілері арқылы алғашқы талқылаулар барысында алынған алматылықтардың ұсыныстары да эскиздік жобада ескерілді, атап айтқанда: ерекше қажеттіліктері бар адамдардың бақ аумағында болуы үшін қолайлы жағдайлар, инклюзия элементтері бар қоғамдық бақ, ауыз су бұрқақтарын, кіреберіс павильондарда экологиялық тамақтану орындары мен дәретханаларды орнату, бақ бойыншазаманауи навигация көзделген.
Жобаның алғышарттары:
* аумақта жеткіліксіз немесе жоқ жарықтандыру және бейнебақылау;
* экспозициялардың бұлыңғыр немесе жоқ белгісі, білім беру компоненті жоқ;
* келушілердің бақтың жұмысы туралы білмеуі;
* ілеспе инфрақұрылымның болмауы (ұйымдастырылған кіру топтары, билет кассалары, кәдесый дүкендері, жуынатын бөлмелер);
* Тимирязев көшесінен бір әлсіз/төмен жұмыс істейтін кіреберіс;
* мүмкіндігі шектеулі адамдардың болуы үшін жағдайдың жасалмауы.
Ботаникалық бақты қалпына келтірудің жоспарланған қадамдары
Үш партердің құрылысы жоспарлануда. Бұл электронды билет жүйесі бар табиғи материалдардан жасалған павильондар, экологиялық таза стильде мүсіндік элементтермен безендірілген дәретханалар болады.
Тимирязевтің партері «классикалық» деп аталатын жаяу жүргіншілер (құрғақ) субұрқақпен бейнеленеді, ал ескі тал Ботаникалық бақтың символына айналады. Келушілерді су өсімдіктерінің коллекциясы бар тоған және шығыс стиліндегі аралы бар тоған күтеді. Негізгі аллея бойында шие гүлдері мен күтімді қажет етпейтін басқа ағаштар отырғызылады.
Әл-Фараби даңғылы жағынан партер заманауи стильде безендіріледі. Бұл жағынан қала тұрғындары гүлді шалғындардың аясында таулардың әдемі пейзажын тамашалай алады. Оңтүстік партер келушілерге жаңа өсімдіктер топтамаларымен ашылады.
Бақтың барлық аумағында жолдар мен аяқжолдар жөнделеді.
Келушілердің қауіпсіздігі үшін бірыңғай қоршау, жарықтандыру және бейнебақылау жүйесі орнатылады. Сонымен қатар, Атакент жағынан қоршау жеңіл модульдік панельдерден, жұқа металл торлардан және олар арқылы өсетін өсімдіктерден тұрады. Мұның бәрі жеңілдік пен табиғатқа жақындық сезімін тудырады.
«Жобаның экологиялылығының барлық қағидаттарын сақтай отырып, жасыл қорды сақтау және толықтыру жоспарлануда. Біздің климатқа тән өсімдіктердің жаңа түрлері мен сорттарын сынақтан өткізу, ғылыми коллекцияларды толықтыруға көмектесетін ағымдағы ассортиментті кеңейту болады. Бұл бақ бөлмелер мен ағаш өсімдіктердің сәндік сорттарының бағын қамтиды. Жаңартылған коллекциялық қоры бар қайта жаңартылған Ботаникалық бақ қала тұрғындары үшін экологиялық мерекелер өткізілетін орынға айналады: ағаштардың гүлденуі, жапон ирисі, ырғай, мамыргүл, Алматы селекциясының пиондары және басқалар.»
Экскурсиялық инфрақұрылымды, білім беру компонентін дамыту және цифрлық навигацияның пайда болуы жаңа мектепке дейінгі, мектеп және студенттік білім беру бағдарламаларының пайда болуына әкеледі. Өсімдіктерді күтуге байланысты кәсіптер алу үшін еріктілер бағдарламалары пайда болады.
Ботаникалық бақта серуендеу азаматтардың барлық санаттарына, соның ішінде ерекше қажеттіліктері бар адамдарға ыңғайлы болады. Ықшамдылығы төмен топтар үшін пандустар мен дәретханалар көзделеді. Зағип және нашар көретін келушілер үшін арнайы көрсеткіштер мен тактильді жолдарды орнату жоспарлануда. Барлық қонақтар үшін орындықтар мен тұрақты демалыс орындары орнатылады.
Дереккөз: https://www.zakon.kz/4939016-eskiznyy-proekt-rekonstruktsii-glavnogo.html