Болат Өтемұратов туралы
Болат Өтемұратов – қазақстандық жетекші кәсіпкер және меценат. «Верный капитал» инвестициялық тобының басқаруындағы жобалардың негізгі инвесторы және атаулы қайырымдылық қорының қызметіне жетекшілік етеді. Ол сондай-ақ Қазақстан теннис федерациясының президенті және Халықаралық теннис федерациясының (International Tennis Federation) вице-президенті болып табылады.
Мансап жолының басталуы
Алматы халық шаруашылығы институты (бүгінгі күні бұл – Нархоз Университеті) экономика факультетінің түлегі Болат Өтемұратов өзінің еңбек жолын Қазақстан басшылығы тәуелсіздік алғаннан кейін түрлі қиындықтарға тап болған күрделі экономикалық ахуал аясында бастады: бұл – тұрақты валюта мен тиісті банк жүйесінің жоқтығынан өнеркәсіптің құлдырауы, сондай-ақ заңнамалық және жаңа кадрлық базаның болмауы секілді қиындықтар еді. Сол кезде ол мансап жолында тез көтеріліп, кәсіби қызметін өзі білім нәрімен сусындаған жоғары оқу орнында оқытушы ретінде бастады, содан соң Сыртқы экономикалық байланыстар министрлігінің бөлім бастығы болды. Оның мансап жолындағы бетбұрыс сәт – Үкіметтің Қазақстанның Австриядағы сауда үйін ашу туралы шешімі болды.
Еуропа басшысы
Сауда үйінің басшысы ретінде Болат Өтемұратов 34 жасында өз еліне көмектесуге және сонымен бірге Еуропада жақсы қарым-қатынас орнатуға бірегей мүмкіндік алды, бұл қарым-қатынас Австрия мен Қазақстан Республикасы арасындағы сауда-экономикалық қатынастардың дамуына ықпал етті. 1996 жылы Австрияда табысты жұмыс істегеннен кейін Өтемұратов мырза енді Швейцарияға Қазақстан Республикасының Төтенше және Өкілетті Елшісі және Швейцариядағы Біріккен Ұлттар Ұйымы жанындағы Қазақстан Республикасының Тұрақты өкілі болып жаңа қызметке тағайындалды.
Өтемұратов мырза Қазақстан Республикасы Президентінің Қырғызстандағы арнайы уәкілі болып жұмыс істеді.
Бизнестегі мансап жолының басталуы
1995 жылы Болат Өтемұратов серіктестерімен бірлесіп Алматы сауда-қаржы банкін (АТФ Банк) құрды, ал 2007 жылға қарай оның жалғыз бақылаушы акционері болды. Осы уақыт ішінде АТФ Банк шағын қаржы институтынан банк нарығы көшбасшыларының біріне айналды. 2007 жылы Болат Өтемұратов миноритарлық акционерлермен бірлесіп АТФ банкін UniCredit итальяндық тобына рекордтық 2,2 миллиард долларға сатты. Сарапшылардың бағалауы бойынша, бұл мәміле 2007 жылдың қорытындысы бойынша ТМД банк секторындағы ең ірі мәміле болды.
Кәсіпкер сатудан түскен қаражатты «Верный капитал» инвестициялық компаниясының басқаруындағы жобалардың негізгі инвесторы бола отырып, өзінің активтер портфелін дамытуға жұмсады. Бүгінгі таңда «Верный капитал» Қазақстандағы тікелей инвестицияларға маманданған ірі топтардың бірі болып табылады. Топтың жобалар портфеліне жылжымайтын мүлік, қонақ үй бизнесі, телекоммуникация, қаржы және табиғи ресурстар саласында жұмыс істейтін активтер кіреді.
«Верный капитал» Қазақстандағы жетекші топ болғандықтан, оның халықаралық әріптестермен бірлесіп іске асыратын барлық жобалары ашықтығымен және корпоративтік басқарудың жоғары стандарттарымен ерекшеленеді.
Меценаттық
Меценаттыққа біржолата бет бұрған Өтемұратов мырза көмек көрсетудің және жүйелі шешімдерді іске асырудың озық халықаралық тәжірибесін мұқият зерделеді. 2014 жылы ол Болат Өтемұратов қорын құрып, Қордың денсаулық сақтау, білім беру, табиғи апаттардың салдарын жою, спорт, мәдениет және қала құрылысы салаларында көмек көрсету жөніндегі қызметіне жеке өзі қатысады.
Қор іске асырған жобалардың жалпы құны 150 млн АҚШ долларынан асады.
Денсаулық сақтау
Қордың алғашқы ірі жобасы – Қазақстанның ірі қалаларында құрылған аутизм орталықтары, мұнда аутистік спектрі бұзылған балаларды тәрбиелеп отырған отбасылар кәсіби көмек пен қолдау алады.
Қор «Аутизм. Әлем бәрімізге бірдей» жобасын іске асыруға 15 млн АҚШ долларын бөлді. Тоғыз жыл ішінде 16 000-нан астам АСБ бала 13 «Асыл Мирас» аутизм орталығының қолдауын көрді.
Табиғи апаттардың салдарын жою
Жергілікті деңгейде шұғыл көмек көрсетумен қатар, Қор 2023 жылы Түркияға жер сілкінісінің жойқын зардаптарын жеңуге көмектесу үшін 5 миллион доллар бөлді. 2023 жылдың қазан айында Костенко шахтасындағы жарылыстан қаза тапқан кеншілер отбасыларына 1 миллион доллар бөлінді.
Қаланы дамыту және басқару
Қор сонымен қатар қаланы дамытуды қолдауға белсенді қатысады. 2020 жылы Алматыдағы Басты ботаникалық бақты — қаланың маңызды қоғамдық кеңістігін ауқымды қайта құру жұмыстары аяқталды. Бұл жобаның құны 15 миллион АҚШ долларын құрады.
2022 жылы Қор еліміздің әртүрлі аймақтарында 100 миллион АҚШ долларынан асатын сомаға мемлекетке өтеусіз берілетін бірқатар әлеуметтік инфрақұрылым жобаларын салуды бастады. 2023 жылдың қыркүйегінде Қосшы қаласында Қор қаражатына салынған жаңа мектеп ашылды. Ол «жайлы мектеп» ұлттық стандартының талаптарына сәйкес келетін алғашқы мектеп болды.
Қазіргі уақытта Қызылорда әуежайы, Қосшыдағы қоғамдық орталық және Алматы облысындағы екі мектеп салынуда.
Білім беру
Болат Өтемұратов Қоры жастарды дамыту бойынша жобаларды жүзеге асыруда. Еліміздің 234 мектебінің бағдарламасына студенттерге сыни ойлау, көпшілік алдында сөйлеу және келіссөздер жүргізу дағдыларын дамытуға көмектесетін бірегей көшбасшылық бағдарламасы енгізілді. Сонымен қатар, тұрақты даму мәдениетін және командалық жұмысты қалыптастыру үшін Қор Алматы мен Астананың 36 мектебінде «Жасыл мектеп» («Зеленая школа») жобасына бастамашы болды. Бағдарлама шеңберінде балалар салауатты өмір салтын ұстану, өсімдіктерді отырғызу және өсіру дағдыларын үйренеді. Бүгінгі таңда екі бағдарламаға барлығы 40 000 оқушы қатысты.
2007 жылдан бастап меценат Болат өзінің альма-матерін, Нархоз Университетін дамыту мен реформалауға қаржы салуда. 2022 жылы Нархоз Университетінің жаңа кампусы ашылды. Жалпы ауданы 30 000 шаршы метрді құрайтын университеттің бас оқу ғимаратын қайта құру рекордтық 11 айда аяқталды. Кампус құрылысында заманауи экологиялық таза технологиялар, материалдар мен жабдықтар қолданылды. Университеттің бүкіл периметрі бойынша 30 000-нан астам ағаштар мен басқа да өсімдіктер отырғызылды. 2023 жылы университеттің 520 орындық жаңа жатақханасының құрылысы басталды.
Өтемұратов мырза сонымен қатар Қазақстанда оқытудың инновациялық тәсілінің ізашары болған Алматы мен Астанадағы Haileybury Британдық мектептеріне қолдау көрсетеді. Университет те, мектептер де коммерциялық емес мекемелер болып табылады және олардың қызметінен түскен табыс жас таланттарды тәрбиелеуге, инфрақұрылымды жаңғыртуға және білім беру процесін жақсартуға бағытталады.
Спорт
Болат Өтемұратовтың өмірінде теннис ерекше орын алады. 2007 жылдан бастап ол Қазақстан теннис федерациясы басқарады, Директорлар кеңесінің мүшесі және Халықаралық теннис федерациясының (ITF) вице-президенті болып табылады. 2017 жылы теннисті дамытуға сіңірген еңбегі бағаланып, ол Халықаралық теннис федерациясы мен Азия теннис федерациясының «Қазақстандағы теннисті дамытудағы үздік жетістіктері үшін» сыйлығына ие болды.
Өтемұратов мырзаның негізгі басымдықтарының бірі Қазақстанда спортты танымал ету болып табылады. Бүгінгі таңда ол спортты дамытуға 150 миллион АҚШ долларынан астам инвестиция салды, қаражат балаларға арналған теннисті оқыту бағдарламаларын іске қосуға, Team Kazakhstan академиясын құруға және ұлттық құрамаларды қалыптастыруға бағытталды. Федерацияның теннис орталықтары Қазақстанның барлық ірі қалаларында жұмыс істейді.
Нәтижесінде, теннис сабақтары бұрынғыға қарағанда әлдеқайда қолжетімді: бір айлық сабақтарға қарапайым қазақстандықтар жиырма жыл бұрын бір сағаттық сабаққа төлегендей ғана ақша төлейді. Оның үстіне Федерацияның теннис орталықтарының барлық кірістері олардың дамуына қайта инвестицияланады. Бұл күш-жігер өте нәтижелі болды, өйткені қазіргі уақытта теннистен Қазақстанның ерлер құрамалары да, әйелдер де құрамалары әлемдегі ең үздік құрамалардың қатарына кіреді, ал бұл спорт елімізде бұрын-соңды болмағандай дәрежеде танымал.
2020 жылдан бастап Астана ATP 250 сериясының жыл сайынғы турнирлерін өткізеді. 2022 жылы турнир деңгейі бір рет ATP 500 деңгейіне көтерілді. 2024 жылы Кәсіпқой теннисшілер қауымдастығы ATP 250 сериясының теннис турнирін Астанадан Алматыға ауыстыруды бекітті.
Өнер
Болат Өтемұратов Батырхан Шүкенов қорына қолдау көрсетеді. Өтемұратовтың қамқорлығымен Forte Bank ғимаратының Kulanshi Art Space көрме кеңістігінде «Құланшы» заманауи өнер орталығының тұрақты көрмелері өтеді.