Шыңдарды бағындырып, алға ұмтылу! Қазақстан теннис федерациясы 2021 жылдың қорытындысын шығарды
8-9 желтоқсанда Нұр-Сұлтан қаласында Қазақстан теннис федерациясының қорытынды есеп беру конференциясы өтті. Елордада өңірлік филиалдардың, теннис орталықтарының басшылары мен ҚТФ бас кеңсесінің қызметкерлері 2021 жылы атқарылған жұмыстар туралы есептерді ұсыну және 2022 жылға арналған жоспарларды белгілеу үшін жиналды – деп хабарлайды ҚТФ баспасөз қызметі.
Жалпы, өткен жыл коронавирустық пандемияға қарамастан, Қазақстан теннис федерациясы үшін табысты болды. Жыл соңына ҚТФ келесі негізгі нәтижелермен келді:
Теннис инфрақұрылымы
Шымкентте теннис орталығын абаттандыру жұмыстары толық аяқталды. Сәуір айында Қостанай облысының Лисаков қаласында теннис орталығы ашылды. Ол қаланың барлық ірі спорт алаңдары шоғырланған орталық стадион аумағында салынды. Жобаның жалпы құны 300 млн. теңгеден асты. Бұған қоса, көктемде әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің спорт кешенінде заманауи «Жан Досым» теннис орталығы ашылды. Ең жаңа типтегі жабық орталыққа алты корт пен 165 көрерменге арналған стенд кіреді. Алаңдардың сапалы жабыны әлемдік талаптарға сәйкес келеді. Жоба әл-Фараби атындағы ҚазҰУ мен Қазақстан теннис федерациясының қолдауымен «Жан Досым» теннис клубының бастамасымен жүзеге асырылды. Жаңа корттар салумен қатар, ірі турнирлерді өткізу үшін халықаралық стандарттарға сәйкес келетін қолданыстағы базалар да ретке келтірілуде. Мысалы, 2021 жылы 9 жыл бұрын Қазақстан теннис федерациясы салған және қайта жаңартқан Алматыдағы АОСК теннис корттары өзгеріске ұшырады.
Республикалық және халықаралық турнирлердің рекордтық саны
Өткен жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан теннис федерациясының ҚТТ бөлімі тамаша жұмыс атқарды. 47 халықаралық және 28 ҚТТ турнирі (ҚР екі чемпионаты мен жасөспірімдер біріншілігін қоса алғанда) өткізілді. Дәл бір жылдан кейін ATP 250 ASTANA OPEN турнирі елордаға оралды. Және биыл жалғыз емес, әйелдер WTA 250 турнирімен жұптасып. Өткен жылдың соңында Нұр-Сұлтан қаласында 12 жасқа дейінгі Азия командалық біріншілігінің финалы төртінші рет өтті. Қазақстандық ұлдар құрамасы «күмісті», ал қыздар құрамасы алтын медаль иегері атанды.
Өңірлермен жұмыс
Өскемен, Алматы, Шымкент және Қарағандыда түрлі санаттағы халықаралық және республикалық турнирлер сәтті өтті. Қарағандыда ITF W25 сериясындағы екі ірі әйелдер турнирі және бесінші санаттағы жасөспірімдер ITF өтті. Мұндай жоғары деңгейдегі турнирлер кейбір өңірлерде алғаш рет өткізілді, бұл федерацияның облыстық филиалдарының жоғары деңгейінің танылғанын көрсетеді.
Балалар теннисін дамыту
Baby Tennis және «Теннис 10-ға дейін» – ҚТФ үшін маңызды және басым міндеттердің бірі. Барлық ірі орталықтарда бэби-теннис бойынша үйлестірушілер тағайындалды. 2022 жылдың наурыз айына дейін барлық ірі теннис орталықтарында балалармен жұмыс жоспары әзірленді. ҚТФ ойыншыларын дамыту құрылымымен және қазір барлық теннис орталықтарында көрсетілетін ата-аналарға арналған кеңестермен қоса 10 жастан кіші бағдарламаның теннисшілеріне/ата-аналарына арналған буклеттер мен баннерлер жасалды. Еліміздің барлық теннис орталықтарында сарғыш-жасыл түсті фестивальдар мен іс-шараларды өткізу үшін 21 үйлестіруші жалданды. «Теннис 10-ға дейін» бағдарламасы бойынша жаттықтырушыларды оқыту үшін әлемдік мамандар Майк Беррелл мен Алексей Иванцов тартылды.
Жаттықтырушыларды оқыту және төрешілік
ҚТФ үшін қазақстандық жаттықтырушыларды дамыту және Қазақстанның барлық өңірлерінде жаттықтырушы кадрларға деген шұғыл қажеттілікті қанағаттандыру үшін олардың қажетті санын дайындау ерекше маңызға ие. Бұл бағытта бір жыл ішінде «Теннис 10-ға дейін» жаттықтырушылары мен нұсқаушыларының біліктілігін арттыру семинарлары мен курстары, сондай-ақ ITF Level 1 семинары өткізілді. Өңірлермен жұмыс істеу үшін жергілікті жас мамандарды даярлауға арналып мансабын аяқтаған жетекші ойыншыларды оқыту бағдарламасы (Fast track) жүргізілуде.
Қазақстандық теннис турында төрешілердің дамуы үлкен қадамдармен жүріп жатыр. Елімізде барлығы 10 халықаралық судья бар. Bronze badge санатындағы белгішелер Юлия Игнатченко мен Меруерт Каукеевада бар. 2020 жылы Юлия мен Меруерт әйелдер арасындағы ең талантты төрешілердің WTA командасына кірді. Биылғы жылы қыздар үш Үлкен дулыға турнирінде (Австралияның ашық чемпионаты, Ролан Гаррос және Уимблдон), сондай-ақ Токио Олимпиадасында сәтті жұмыс істеді.
Құрама командалар мен жасөспірімдердің жетістіктері
2021 жылды қазақстандық теннистің даму тарихындағы ең маңыздыларының бірі деп атауға болады.
Қазақстанның алғашқы ракеткасы Александр Бублик қарқынды дамып келе жатқан ойыншылардың біріне айналды. 2021 жылы Александр Анталья мен Сингапурдағы ATP 250 турнирінің екі финалында ойнады. Алайда, Бублик 2021 жылы ең маңызды жетістікке жалғыз емес, басқа қазақстандық теннисші – Андрей Голубевпен жұптық разрядта қол жеткізді. Дуэт «Роллан Гаррос» финалына дейін жетті, бірақ француз дулығасының шешуші жекпе-жегінде корт қожайындарынан жеңіліс тапты.
Будапешттегі топырақ төсенішіндегі турнирде еліміздің екінші ракеткасы Юлия Путинцева екінші атағын жеңіп алды, ал үйде WTA 250 Astana Open турнирінде жергілікті жанкүйерлерді әдемі ойынмен қуантып, финалға жетті.
Әйелдер ұлттық құрамасының жеңіс шеруі үйден алыс жерде басталды – 2021 жылдың сәуірінде қыздар Аргентинаға сапар шегіп, Билли Джинг Кинг кубогі аясында плэй-офф кезеңінде корт иелеріне қарсы ойнады. Төрт қызу драмалы жалғыз ойын жеңімпазды анықтамады. Кездесудің тағдырын жұптық матч шешті, онда Ярослава Шведова мен Анна Данилинаның дуэті ең үздік болды. Осылайша, Қазақстан плэй-офф кезеңінде алғаш рет үйден тыс жеңіске жетіп, тарихи ұтысқа ие болды және 2022 жылғы іріктеу финалында ойнау құқығын жеңіп алды, онда біздің қыздарымыз туған қабырғаларында Германияға қарсы ойнайды.
Спортшылар үшін ұлттық құрама үшін турнирлерде өнер көрсету – әрқашан үлкен мәртебе. Әрине, Олимпиада – бұл бөлек. Токио ойындарына біздің теннисшілер рекордтық 8 лицензияны жеңіп алды – бұл алдыңғы көрсеткіштен екі есе көп. Әлемдік теннистің туып келе жатқан жаңа жұлдызы Елена Рыбакинаның өнер көрсетуі ең сәтті болды. Қазақстанның өкілі жапондық аптап күннің астында төртінші орынды иеленді.
Мадридтің финалдық кезеңіндегі Дэвис кубогінің командасы топтан бірінші орыннан шығып, 1/4 финалда Новак Джокович бастаған Сербияның мықты құрамасын жеңуге мүмкіндік алды. Ұлттық құрамаға дайындық аясында резерв ойыншылары тартылды: Тимофей Скатов пен Бейбіт Жукаев, олар жақын арада біздің команданы одан әрі күшейтуі тиіс.
Қазақстандық жасөспірімдер бір жыл ішінде ITF Juniors рекордтық 37 турнирін жалғыз және жұптық разрядтарда жеңіп, тағы 44 турнирдің финалистері атанды. 14 жасқа дейінгі TE турнирлерінде біздің теннисшілер 19 турнирде жеңіске жетті және тағы 15 рет финалға шықты. 18 жасқа дейінгі ойыншылар арасында ITF үш жекелей турнирінде жеңіске жеткен 14 жасар Инкар Дюсебайдың нәтижелері таң қалдырады. Біздің ойыншылар – Бақтияр Ерасыл мен Полина Слепцова ATF (Азия теннис федерациясы) рейтингінде бірінші болып табылады, онда олар 5 турнир жеңіп, тағы 8 финал ойнады. Зара Даркен «Еуропа елдерінен тыс жыл ойыншысы» Еуропа теннисі номинациясының жеңімпазы атанды, ал Әмір Омарханов үш турнирді жеңіп қана қоймай, ITF Juniors J5 турнирінің финалына да жетті, бұл – 14 жас үшін өте жақсы көрсеткіш. Заңғар Нұрланұлы да белсенді ілгерілеуде, 2 турнирде жеңіске жетіп, тағы 2 финалда ойнап, қазір 77-орында тұр. Қол жеткізілген нәтижелерге үлкен үлес жаттықтырушыларға тиесілі екенін ерекше атап өткен жөн.
Жақында Халықаралық теннис федерациясының отырысында Қазақстанға дауыстар санын жетіге дейін ұлғайтты. Бұл – маңыздылығы бойынша алты деңгейден үшіншісі. Барлығы елдер 12 дауысқа бөлінеді. Енді біздің еліміз ITF-те Хорватия, Сербия, Жаңа Зеландия, Оңтүстік Корея және Таиланд сияқты мемлекеттермен тең дәрежеде болады. Осылайша, Қазақстан теннисті дамытудың жалпы деңгейі бойынша ресми түрде әлемнің Үздік-20 елінің қатарына енді. Сондай-ақ, ҚТФ вице-президенті Юрий Польский Азия теннис федерациясының (ATF) директорлар кеңесіне сайланды. Осы фактілердің барлығы қазақстандық теннистің халықаралық аренадағы жоғары құзыреттілігі туралы айтады.
Қазақстан теннис федерациясының президенті Болат Өтемұратов қорытынды есеп беру конференциясын қорытындылады:
«Біздің бірлескен жұмысымыздың арқасында биылғы жыл қазақстандық теннис үшін, тіпті жалғасып жатқан пандемиямен және турнирлер мен ойыншылардың сапарларын қиындататын көптеген шектеулермен байланысты барлық қиындықтарға қарамастан, өте табысты болды. Жаттықтырушыларды даярлау жұмысы жаттықтырушылардың іргелі спорттық білім алуына, сондай-ақ жетекші тәлімгерлер ретінде одан әрі кәсіби жұмыс істеу үшін берік іргетасты қамтамасыз ету үшін менеджерлік дағдыларды алуға баса назар аудара отырып жалғасын табады. Биыл біз барлық өңірлерде олардың спорттық өсу процесін жеделдету мақсатында перспективалы ойыншылар үшін қаржыландыруды ұлғайтуды пысықтадық. Бұл жұмыс, менің ойымша, енді ғана басталып, келесі жылы белсенді түрде жалғасуы тиіс», – деді Болат Өтемұратов.
Қазақстан теннис федерациясының президенті өз сөзінде 2022 жылы өңірлерге ерекше назар аударылатынын атап өтті:
«Алдағы жылы әрбір өңір өзінің жетекші ойыншыларына 8 негізгі ұлттық және 5-6 халықаралық турнирлерге қатысуға лайықты қолдау көрсетуі тиіс. Өңірде әр жас санатында кем дегенде екі турнир өткізілуі керек. Жоғары сапалы «спорттық пирамида» жасау үшін барлық жерде 5-7 жас аралығындағы балаларды іріктеу қажет. Барлық өңірлерде жұмыс істеп тұрған теннис орталықтарының инфрақұрылымына қатысты барлық проблемалар: теннис жабынын, жарықтандыруды және басқаларын жөндеу жыл ішінде шешілуі тиіс. Федерация қажетті қолдау көрсетеді. Айта кету керек, 2022 жылы Алматы мен Түркістан қалаларында жаңа теннис орталықтары ашылады. Тараз, Орал, Шымкент, Алматы және Нұр-Сұлтан қалаларында жаңа теннис орталықтарының құрылысы жоспарлануда. Теннисті дамытудың маңызды іргетасы қаланды, ол Үлкен дулыға турнирлерінің болашақ чемпиондарын тәрбиелеу және айналысушылардың көпшілікке ортақтығын арттыру мақсаттарына қол жеткізу үшін әр өңірдің одан әрі белсенді жұмысын талап етеді», — деп қорытындылады Болат Өтемұратов.