Болат Өтемұратовтың инвестицияларының арқасында қазақстандық алтын өндіру индустриясындағы ең тиімді компаниялар тобына айналған Васильковский КБК кәсіпорнының Қазақстан үшін маңызды тарихымен бөлісеміз.
Менделеев кестесінің 105 элементінің 99-ы Қазақстан жерінің жер қойнауында анықталды. Қазақстан мырыш, вольфрам және бариттің барланған қорының көлемі бойынша бірінші орында, күміс, қорғасын және хромиттердің барланған қоры бойынша екінші орында және алтынның барланған қоры бойынша алтыншы орында. Әңгіме осы туралы болады. Кеңес заманында Қазақстанда алтын өндіру көлемі жылына 20 тоннаға жетті. Қайта құру кезеңінде көрсеткіштер күрт төмендеп, 1997 жылы небәрі 6 тоннаны құрады — өнеркәсіп құлдырау жағдайында болды, алтын өндіретін кәсіпорындарда тоқырау мен технологиялық артта қалушылық болды.
Индустрияның өсуін ынталандырған кәсіпорындардың бірі Көкшетау қаласынан 17 шақырым жерде орналасқан Васильков кен байыту комбинаты (КБК) болды. Қазір кәсіпорын «Қазмырыш» еншілес ұйымдарының біріне айналды, бірақ даму тарихы 2006 жылы, кәсіпкер Болат Өтемұратовтың қаражатын басқаратын «Верный Капитал» Қазақстандық инвестициялық тобы жобаны жұмысқа алған кезде басталады.
Васильковский КБК – бірегей кен орны. 80-ші жылдардың басында мұнда даму өте баяу жүрді, 90-шы жылдары ол мүлдем тоқтады, ал 2000-шы жылдардың ортасында «Верный капитал» инвестицияларының келуімен алтын өндіру қайта жанданды және бұрын-соңды болмаған ауқымға ие болды: 2010 жылдан 2012 жылға дейін ол жиырма жыл бұрынғыдай алтын өндіре алды – 11,5 тонна. Енді КБК толық қуатында жылына 15 тонна алтын бере алады. 2007-2008 жылдары 700 млн доллар көлеміндегі инвестициялардың арқасында кен орнында жаңа заманауи инфрақұрылым салынды, ол 2006-2012 жылдар аралығында өндірілген алтын көлемін 18 есеге арттыруға мүмкіндік берді. Енді бұл – Қазақстандағы ең ірі өндірістік қуаттылығы бар ең ірі алтын кені нысаны және үдемелі индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде іске асырылған алғашқы жоба.
Васильковский кен орнында өндіріс ашық түрде жүргізіледі, ал бір тонна кенде орташа есеппен 2 грамм алтын бар – бұл азын-аулақ сияқты көрінгенмен, бірақ табыстылық үшін жеткілікті. Бұл күшәланың көп мөлшері бар жұқа алтын себілген қиын байытылатын немесе «қыңыр» кен деп аталады. Мұндай кенмен тиімді жұмыс байытудың кешенді инновациялық технологиясын талап етеді, ол Болат Өтемұратовтың инвестицияларының арқасында мүмкін болды.
Зауыттың технологиялық процестеріне 5 мм ұсақтаудың үш кезеңі, екі ірі шар диірмендерінде ұнтақтау, орталықтан тепкіш аппараттарда алтынды гравитациялық алу, флотация, реакторлық тотығу, циандау, көмірде сіңіру және электролиз жатады. Мысалы, «Outotec» шар диірмендері КБК диірмендері үшін арнайы жасалған – мұндай жиынтық пен өлшем әлемдегі басқа кәсіпорындарда жоқ. Бұл технологиялардың барлығы кәсіпорында 2009 жылы жаңа байыту фабрикасы салынып, пайдалануға берілген кезде пайда болды. Ашылу салтанатында Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Васильков КБК атауын «Altyntau» деп өзгертуді ұсынды. «Altyntau» зауытынан басқа, алтын кенін өндірудің жаңа техникасы пайда болды, бұл жылына 8 миллион кен өндіруге мүмкіндік берді. Ескі «БелАЗдарды» «Caterpillar» фирмасының өзі аударғыш жүк машиналары мен RH 120-Е TEREX экскаваторлары ауыстырды.
Болат Өтемұратов 2012-2013 жылдары «Верный Капитал» холдингінің инфрақұрылымы мен операциялық қызметін жолға қойғаннан кейін «Қазмырыш» акционерлерінің құрамынан шықты.
Қазірдің өзінде 2014 жылы алтын өндіру индустриясы дамудың тұрақты серпінін көрсетті: 2015 жылдың алғашқы төрт айының нәтижелері 2014 жылғы көрсеткіштерді 20,6%-ға, ал 2016 жылғы қаңтар-сәуірде құрамында алтын бар кен 2015 жылғы ұқсас кезеңге қарағанда 9,2%-ға артық өндірді. Барлығы 2015 жылы 57 тонна, ал 2016 жылы 60 тонна өндірілді. «Altyntau Resources» АҚ компаниясы заңды түрде сала көшбасшысына айналды.